تومان نیوز: شاید بتوان گفت یکی از مهم‌ترین رویدادهای سیاسی در سال 2023، انتخابات ریاست‌جمهوری در ترکیه بود. حالا رجب طیب اردوغان دوباره به عنوان رئیس‌جمهوری انتخاب شده و کارش را آغاز کرده است. اکونومیست می‌گوید او از همین ابتدا به غرب تمایل نشان داده است.
همین چند ماه پیش بود که رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه ادعا کرد آمریکا به دنبال سرنگونی او است و دولت آمریکا را به توطئه علیه خودش متهم کرد. او همچنین از روابط خاصش با روسیه سخن می‌گفت و سوئد را در زمینه الحاق به ناتو، تهدید می‌کرد. حالا از روزهای انتخابات ریاست‌جمهوری در ترکیه دور شده‌ایم و او دوباره به قدرت رسیده است. انتخابات ریاست‌جمهوری برای اردوغان آسان‌تر از آن چیزی که تصور می‌شد، پیش رفت. حالا که همه آن روزها، گذشته‌اند، اردوغان دوباره سعی دارد رابطه‌اش را با غرب بسازد. او رویاهای بسیاری برای ترکیه در سر دارد و تلاش می‌کند از مسیر دوستی‌های تازه، به این رویاها رنگ واقعیت ببخشد.
اخیراً اردوغان اقداماتی داشته تا وضعیت را برای ترکیه تغییر دهد. آمریکا هم از برخی از این تحرکات استقبال می‌کند چرا که قصد دارد مجموعه‌ای از تجهیزات جنگی و سلاح را به ترکیه بفروشد. به همین خاطر است که پیش‌بینی می‌شود به زودی جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا با اردوغان دیداری داشته باشد. آمریکا و سایر دولت‌های غربی حتی به ترکیه امید دارند که بتواند ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه را قانع کند تا راه دریای سیاه برای صادرات غلات اوکراین را باز کند. ترکیه هم وعده داده که تلاشش را در این زمینه می‌کند و احتمالاً بتواند پوتین را قانع کند.
موفقیت ساده نیست!
اقداماتی که اردوغان در دستور کار خود قرار داده اغلب تاکتیکی محسوب می‌شود و استراتژیک نیست. در واقع این اقدامات، زاییده الزامات و نیازهای اقتصادی هستند. بعید است چیزی است صفر شروع شود یا تغییر کند. دیپلمات‌های اروپایی هم هنوز منتظرند تا ببینند اردوغان دقیقاً چه نقشه‌ای در سر دارد. اعضای ناتو می‌گویند ترکیه کوچک‌ترین توجهی به مسائلی نظیر دموکراسی یا حقوق بشر و آزادی ندارد. مقامات این کشور صرفاً می‌خواهند امور سیاسی را پیش ببرند و اکنون به غرب مایل شده‌اند.
روابط ترکیه واقعاً با آمریکا بهتر شده است اما دلیل اصلی این است که آن‌ها راهی جز بهبود رابطه نداشتند. مسئله کردها در ترکیه، باعث شده که ترکیه و آمریکا چاره‌ای جز نزدیک شدن به همدیگر نداشته باشند. اردوغان تلاش دارد سوئد را به محلی برای رایزنی و معامله تبدیل کند. در واقع او می‌خواهد با عضویت سوئد در ناتو موافقت کند و در قبال آن، از حمایت‌های اروپایی‌ها و غربی‌ها برخوردار شود. البته همه می‌دانند که حتی اگر واقعاً اردوغان با عضویت سوئد در ناتو موافق باشد، باز هم ممکن است انجام چنین کاری سال‌ها طول بکشد. تغییر سیاست‌ها امری پیچیده و زمان‌بر است. برای همین است که اروپایی‌ها دست بالا گرفته‌اند و گفته‌اند هدیه از اردوغان نمی‌خواهند و در ازای این هدیه به او چیزی نمی‌دهند.
تصمیم‌های اقتصادی از دیگر مسائلی است که تغییرات اردوغان را نشان می‌دهد. او مدت‌ها به‌رغم افزایش نرخ تورم و دورقمی شدنِ آن، روی کاهش نرخ بهره اصرار داشت. اما حالا قرار است بانک مرکزی ترکیه، نرخ بهره را افزایش دهد تا بتواند نرخ تورم را مهار کند. لیر ترکیه بخش زیادی از ارزش خود را در مقابل دلار از دست داده بود. حالا به نظر می‌رسد که دوباره اوضاع تحت کنترل درآمده و واقعاً قرار است اوضاع بهبود پیدا کند. البته اقتصاد ترکیه برای نجات پیدا کردن، به تغییرات اساسی‌تر و پایه‌ای‌تر نیاز دارد. وضعیت باید طوری شود که خارجی‌ها به سرمایه‌گذاری در این کشور میل پیدا کنند.
سیاست‌های اردوغان در رابطه با روسیه و اوکراین از دیگر مسائلی است که برای غرب اهمیت دارد. به هر حال، اردوغان بیش از دو دهه است که در راس قدرت ترکیه قرار دارد و طی این سال‌ها با هنر روابط سیاسی به خوبی آشنا شده و در آن استاد شده است. او قطعاً می‌تواند به بهترین سیاست در مقابل روسیه و اوکراین دست پیدا کند، طوری که دولت‌های غربی هم قانع شوند. اگر او بتواند هم منافع روسیه و هم منافع آمریکا و غرب را در این داستان، تامین کند، پیروز این ماجرا خواهد بود. حالا باید دید اردوغان چه سیاستی را در پیش می‌گیرد.
منبع: آینده‌نگر/ اکونومیست
