تومان نیوز:در صورتی که بانک‌ها از فعالیت‌های سوداگرانه در بازار املاک و مستغلات فاصله بگیرند، تغییرات قابل توجهی در قیمت‌های بازار مسکن رخ خواهد داد.
نقش کلیدی بانک‌ها در اقتصاد و بازار مسکن ایران
به گزارش پایگاه خبری تومان نیوز(toomannews)،بانک‌ها به عنوان یکی از مهم‌ترین نهادهای اقتصادی، نقش قابل توجهی در شکل‌دهی به وضعیت مالی کشورها دارند. در ایران نیز این نهادها در اقتصاد نقشی حیاتی ایفا می‌کنند. با این حال، عملکرد برخی از بانک‌ها در سال‌های اخیر مورد انتقاد قرار گرفته است. یکی از مسائل عمده، دست‌درازی بانک‌ها به بازار مسکن به منظور بهبود مصنوعی وضعیت مالی خود از طریق انتشار آگهی‌های مزایده مکرر املاک است.
بانک‌ها به دلیل وثیقه‌های دریافتی و تسهیلات معوقه، املاک زیادی در اختیار دارند. این املاک به منظور افزایش نقدینگی و ارتقای وضعیت مالی بانک‌ها به مزایده گذاشته می‌شوند. اما مشکلی که به وجود آمده این است که بسیاری از این املاک بدون خریدار باقی می‌مانند و تنها به مرور زمان، قیمت آنها افزایش می‌یابد.
بر اساس قوانین بانک مرکزی ایران، پس از دو بار آگهی مزایده، در مرتبه سوم باید قیمت ملک به صورت توافقی تعیین شود تا فروش ممکن شود. اما شواهد نشان می‌دهد که بانک‌ها اغلب به انتشار آگهی‌های جدید با قیمت‌های بالاتر ادامه می‌دهند، که در نتیجه قیمت‌ها به شکل غیرمنطقی افزایش می‌یابد.
افزایش غیرواقعی قیمت‌ها و تاثیر آن بر بازار مسکن
یکی از نتایج منفی این رویه بانک‌ها، افزایش مصنوعی قیمت مسکن است. هنگامی که بانک‌ها قیمت‌ها را به جای کاهش یا تعیین توافقی، بالا نگه می‌دارند، این رفتار بر کل بازار مسکن تاثیر می‌گذارد. این افزایش قیمت‌ها باعث می‌شود تا مالکان دیگر نیز تمایل به بالا بردن قیمت‌های خود داشته باشند. این شرایط باعث می‌شود تقاضای واقعی برای خرید مسکن کاهش یافته و بازار به سمت رکود برود.
از سوی دیگر، این رویکرد نارضایتی بسیاری از خریداران واقعی مسکن را به همراه داشته است. بسیاری از افراد که قصد خرید خانه دارند، با افزایش مداوم قیمت‌ها مواجه می‌شوند و در نهایت از خرید مسکن منصرف می‌گردند، خصوصاً اقشار متوسط و کم‌درآمد که بیشترین آسیب را از این روند می‌بینند.
آثار اقتصادی و نظارتی
بانک‌ها با بهره‌گیری از این روش، به شناسایی سودهای غیرواقعی در صورت‌های مالی خود اقدام می‌کنند که در نتیجه، در کوتاه‌مدت وضعیت مالی بهبود می‌یابد. اما در واقعیت، این سودها تحقق نمی‌یابند و بانک‌ها با مشکلات جدی نقدینگی روبه‌رو می‌شوند.
در این میان، نهادهای نظارتی مانند بانک مرکزی نیز مورد انتقاد قرار گرفته‌اند. قوانین وضع‌شده برای کاهش ریسک‌ها و حمایت از خریداران مسکن به درستی اجرا نمی‌شود، و این باعث شده بانک‌ها بتوانند از خلأهای قانونی بهره‌برداری کنند و به بازار مسکن فشار بیاورند.
دیدگاه‌های کارشناسان درباره بانک‌ها و بازار مسکن
علیرضا محمدی، کارشناس بخش مسکن، معتقد است که بانک‌ها به عنوان یکی از بزرگترین بازیگران بازار مسکن، قیمت‌ها را کنترل می‌کنند. این کنترل باعث شده تا قیمت پایه مزایده‌ها به شکلی تعیین شود که خرید آنها برای عموم مردم به صرفه نباشد. به گفته محمدی، بانک‌ها ترجیح می‌دهند در املاک و مستغلات سرمایه‌گذاری کنند، زیرا این بازار نسبت به سایر بخش‌های اقتصادی سودآورتر است.
او همچنین افزود که بسیاری از املاک تحت مالکیت بانک‌ها خالی مانده‌اند و قانون دریافت مالیات از خانه‌های خالی نیز برای بانک‌ها به درستی اجرا نمی‌شود. این مسئله به بی‌ثباتی بیشتر در بازار مسکن منجر شده و از گردش چرخه اقتصادی کشور جلوگیری می‌کند.
