تومان نیوز:هوش مصنوعی به سرعت در حال پیشرفت است و مدل‌های مختلفی برای پردازش زبان طبیعی و یادگیری ماشین توسعه یافته‌اند. دو مورد از این مدل‌های شناخته‌شده، دیپ سیک (DeepSeek) و چت جی‌پی‌تی (ChatGPT) هستند. هر کدام از این مدل‌ها دارای ویژگی‌ها، مزایا و محدودیت‌های خاص خود هستند که در ادامه به بررسی تفاوت‌های آن‌ها می‌پردازیم.
۱. تعریف و عملکرد کلی
به گزارش پایگاه خبری تومان نیوز(toomannews)، به نقل از ایستانیوز،چت جی‌پی‌تی یک مدل پردازش زبان طبیعی مبتنی بر معماری ترنسفورمر است که توسط OpenAI توسعه یافته و قادر به تولید متن‌های روان، پاسخ به سؤالات، تولید محتوا و انجام مکالمات طبیعی است.
دیپ سیک نیز یک مدل هوش مصنوعی است که در زمینه پردازش زبان طبیعی و تحلیل داده‌های پیچیده به کار می‌رود. این مدل عمدتاً برای تحلیل عمیق داده‌ها، تشخیص الگوها و پردازش متن‌های پیچیده مورد استفاده قرار می‌گیرد.
۲. تفاوت‌های معماری
- چت جی‌پی‌تی بر پایه مدل‌های زبان بزرگ (LLM) توسعه یافته و از شبکه‌های عصبی ترنسفورمر برای پردازش و تولید متن استفاده می‌کند.
- دیپ سیک همه چیز را از ابتدا طراحی کرده تا هزینه‌های سنگین کاهش یابد. این مدل پردازش اعداد را به جای ۳۲ رقم اعشار با ۸ رقم انجام می‌دهد و در عین حال دقت بالایی دارد که باعث کاهش ۷۵٪ مصرف حافظه شده است.
- دیپ سیک از معماری بهینه‌تری برای پردازش داده‌ها استفاده می‌کند که منجر به افزایش سرعت و کاهش هزینه‌های عملیاتی شده است.
۳. نحوه پردازش داده‌ها
- چت جی‌پی‌تی هر جمله را به‌صورت کلمه‌به‌کلمه پردازش می‌کند (مثلاً: “من… اهورا… هستم!”).
- دیپ سیک از سیستم Multi-Token استفاده می‌کند که کل جمله را به‌طور همزمان پردازش کرده و با سرعت ۲ برابر و دقت ۹۰٪ بیشتر کار می‌کند.
- دیپ سیک درک بهتری از ساختار جمله و زمینه دارد که باعث می‌شود پاسخ‌های دقیق‌تری ارائه دهد.
۴. سیستم تخصصی
- چت جی‌پی‌تی تمام ۱.۸ تریلیون پارامترهای خود را به‌طور همزمان فعال دارد.
- دیپ سیک از قابلیت “Expert System” استفاده می‌کند، یعنی برای هر مبحث (ورزش، جامعه‌شناسی، پزشکی و …) یک متخصص اختصاص داده که فقط در صورت نیاز فعال می‌شود. این روش پردازش را به ۳۷ میلیارد پارامتر کاهش داده و بهره‌وری را افزایش می‌دهد.
- دیپ سیک به دلیل بهینه‌سازی منابع، قادر است داده‌های خاص را سریع‌تر پردازش کند و تحلیل‌های عمیق‌تری ارائه دهد.
۵. هزینه و سخت‌افزار مورد نیاز
- چت جی‌پی‌تی به سرورهای قدرتمند و سخت‌افزارهای پیشرفته نیاز دارد.
- دیپ سیک هزینه آموزش مدل را از ۱۰۰ میلیون دلار به ۶ میلیون دلار کاهش داده است. همچنین تعداد GPU مورد نیاز را از ۱۰۰ هزار به ۲ هزار کاهش داده و هزینه API را تا ۹۵٪ پایین آورده است. علاوه بر این، قابلیت اجرا روی کارت‌های گرافیک گیمینگ را دارد، که به معنای عدم نیاز به سخت‌افزارهای مرکز داده است.
- دیپ سیک باعث کاهش هزینه‌های عملیاتی برای کسب‌وکارهایی می‌شود که به راه‌حل‌های هوش مصنوعی نیاز دارند.
۶. متن‌باز بودن و توسعه‌پذیری
- چت جی‌پی‌تی یک مدل تجاری است که توسط OpenAI توسعه یافته و برای دسترسی به آن نیاز به اشتراک یا خرید API است.
- دیپ سیک یک مدل متن‌باز است که امکان توسعه و استفاده از آن برای محققان و توسعه‌دهندگان فراهم است.
- دیپ سیک این قابلیت را دارد که توسط کسب‌وکارها سفارشی‌سازی شود و نیازهای خاص سازمان‌ها را پوشش دهد.
نتیجه‌گیری
چت جی‌پی‌تی و دیپ سیک هر دو ابزارهای قدرتمند هوش مصنوعی هستند اما در کاربردهای مختلف به کار گرفته می‌شوند. چت جی‌پی‌تی برای تعاملات انسانی و تولید محتوا مناسب است، در حالی که دیپ سیک در تجزیه و تحلیل داده‌های پیچیده و کاهش هزینه‌های پردازشی برتری دارد. همچنین متن‌باز بودن دیپ سیک این امکان را به کاربران می‌دهد که مدل اختصاصی خود را توسعه دهند، که می‌تواند تأثیر بزرگی بر آینده هوش مصنوعی داشته باشد.
با توجه به پیشرفت‌های دیپ سیک در بهینه‌سازی پردازش و کاهش هزینه‌ها، این مدل می‌تواند گزینه‌ای مناسب برای سازمان‌ها و کسب‌وکارهایی باشد که به دنبال راه‌حل‌های کم‌هزینه‌تر و کارآمدتر در حوزه هوش مصنوعی هستند.
