تومان نیوز: شاخص فلاکت، به عنوان یکی از مهمترین شاخصهای اقتصادی، وضعیت رفاهی و اقتصادی جوامع را از طریق جمع نرخ بیکاری و نرخ تورم سالانه نشان میدهد. بررسی روند این شاخص در ایران از سال ۱۳۹۲ تاکنون نشان میدهد که شاخص فلاکت در این مدت ۴ قله اصلی را به ثبت رسانده است. این قلهها نشاندهنده دورههای بحرانی اقتصادی در کشور هستند که با افزایش نرخ تورم و بیکاری همراه بودهاند.
قله اول: تابستان ۱۳۹۲ (۴۷.۶ واحد)
به گزارش پایگاه خبری تومان نیوز(toomannews)، اولین قله شاخص فلاکت در تابستان سال ۱۳۹۲ به ثبت رسید، زمانی که این شاخص به سطح ۴۷.۶ واحد رسید. علت اصلی این افزایش، شروع تحریمهای بینالمللی علیه ایران بود. تحریمها باعث کاهش درآمدهای ارزی، افزایش نرخ تورم و کاهش رشد اقتصادی شدند. این شرایط منجر به افزایش نرخ بیکاری و کاهش قدرت خرید مردم گردید.
کاهش شاخص فلاکت تا تابستان ۱۳۹۶ (۱۹.۲ واحد)
پس از قله اول، شاخص فلاکت به مرور کاهش یافت و در تابستان سال ۱۳۹۶ به کمترین سطح خود در این بازه زمانی، یعنی ۱۹.۲ واحد، رسید. این کاهش عمدتاً به دلیل بهبود نسبی در روابط بینالمللی و کاهش تحریمها پس از توافق برجام بود. همچنین، سیاستهای اقتصادی دولت در آن زمان نیز به کاهش نرخ تورم و بیکاری کمک کرد.
قله دوم: تابستان ۱۳۹۸ (۵۳.۲ واحد)
با خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریمها در سال ۱۳۹۷، شاخص فلاکت مجدداً افزایش یافت و در تابستان ۱۳۹۸ به قله دوم خود، یعنی ۵۳.۲ واحد، رسید. این افزایش ناشی از تشدید تحریمها، کاهش ارزش پول ملی و افزایش نرخ تورم بود. در این دوره، نرخ بیکاری نیز به دلیل کاهش سرمایهگذاری و رکود اقتصادی افزایش یافت.
قله سوم: تابستان ۱۴۰۰ (۵۵.۹ واحد)
دو سال پس از قله دوم، شاخص فلاکت در تابستان ۱۴۰۰ به اوج جدیدی رسید و به ۵۵.۹ واحد افزایش یافت. این افزایش عمدتاً به دلیل ادامه تحریمها، شیوع بیماری کرونا و اختلال در زنجیرههای عرضه جهانی بود. کرونا باعث کاهش فعالیتهای اقتصادی، افزایش نرخ بیکاری و کاهش درآمدهای دولت شد.
قله چهارم: بهار ۱۴۰۲ (۵۶.۷ واحد)
چهارمین و آخرین قله شاخص فلاکت در بهار سال ۱۴۰۲ به ثبت رسید. در این دوره، شاخص فلاکت به ۵۶.۷ واحد رسید که بالاترین سطح در ۱۲ سال اخیر بود. این افزایش ناشی از تشدید تحریمها، کاهش ارزش پول ملی و افزایش نرخ تورم به دلیل سیاستهای اقتصادی داخلی و خارجی بود.
کاهش شاخص فلاکت در آذر ۱۴۰۳ (۳۹.۷ واحد)
پس از قله چهارم، شاخص فلاکت به مرور کاهش یافت و در آذر ماه ۱۴۰۳ به ۳۹.۷ واحد رسید. این کاهش عمدتاً به دلیل کاهش نرخ تورم سالانه و بهبود نسبی در برخی شاخصهای اقتصادی بود. با این حال، این رقم همچنان بالاتر از سطح مطلوب است و نشاندهنده چالشهای اقتصادی پیشروی کشور است.
پیشبینی آینده شاخص فلاکت
با توجه به روند کاهشی نرخ تورم سالانه در ماههای اخیر، انتظار میرود شاخص فلاکت در آینده نزدیک به کاهش خود ادامه دهد. با این حال، بهبود پایدار این شاخص نیازمند اجرای سیاستهای اقتصادی کارآمد، افزایش سرمایهگذاری و بهبود فضای کسبوکار است.
جمعبندی
شاخص فلاکت در ایران از سال ۱۳۹۲ تاکنون ۴ قله اصلی را تجربه کرده است که هر کدام نشاندهنده دورههای بحرانی اقتصادی در کشور بودهاند. این قلهها عمدتاً ناشی از تحریمهای بینالمللی، کاهش ارزش پول ملی و افزایش نرخ تورم و بیکاری بودهاند. با وجود کاهش اخیر شاخص فلاکت، چالشهای اقتصادی همچنان پابرجا هستند و نیازمند اقدامات جدی برای بهبود وضعیت رفاهی و اقتصادی مردم است.