تومان نیوز:حسین راغفر، اقتصاددان گفت: بر اساس آمارهای رسمی کشور، محاسباتی انجام دادیم که نشان میدهد حدود ۶ تا ۷ درصد جمعیت کشور ما با گرسنگی روبهرو هستند و کل مخارجشان نمیتواند هزینه غذای آنها را تامین کند؛ ضمن اینکه خانوادهها مخارج دیگری جز غذا هم دارند.
۷ درصد جمعیت ۹۰ میلیونی رقم بسیار قابل توجهی است! اگر آقای پزشکیان بتواند این وعده را ظرف ۴ سال آینده محقق کند، این دستاورد بزرگی است.
حسین راغفر، استاد اقتصاد دانشگاه الزهرا که در مراسم بزرگداشت استاد فقید «میر مصطفی عالینسب» در موسسه مطالعات دین و اقتصاد با موضوع سازوکارهای عملی برقراری امید و عدالت در ایران سخن میگفت، با بیان اینکه «عالینسب» بر کاهش تورم و توجه به تاثیر آن را بر زندگی طبقات کارگر بسیار حساسیت داشت، تصریح کرد: اهتمامی که ایشان به این مساله داشتند بسیار قابل تامل است و نشان میدهد که ما از این منظر برای مهار تورم چه مسوولیتهایی داریم.
وی نابرابری را مساله کانونی اقتصاد ایران و جهان عنوان کرد و ادامه داد: ما امروزه به وضوح شاهد نارضایتی در جامعه خود هستیم و علت اساسی تصمیم جمعیت بزرگی که در انتخابات شرکت نکردند، این است که سیاستهای اساسی کشور بهطور نظاممند، بخشهایی از جامعه ما را از دسترسی به فرصتها و منابع ملی حذف کرده است. بنابراین بسیار طبیعی است که این شرایط نارضایتی ایجاد کند و احساس کنند اساسا تعلق خاطری به این کشور ندارند و اعتراضشان را به این شکل بسیار مدنی بروز دادند.
این اقتصاددان با یادآوری اینکه البته با کمال تاسف این مساله تنها مربوط به ما نیست و سیاستهای تعدیل ساختاری و بعدها نئولیبرالیسمی که از ۱۹۸۰ تا ۲۰۲۰ شکل گرفته منشا بسیاری از نارضایتیها در کشورهای بزرگ صنعتی جهان است، اظهار داشت: امروز بخشی از اعتراضاتی که در امریکا با عنوان مخالفت با جنایتهای اسراییل صورت میگیرد، اعتراضی است به ۴۰ سال استثمار مستمر نسل جوان در امریکا که توسط نظام اقتصادی امریکا انجام شده و بخشهای قابل توجهی از مردم را در بر گرفته و آنها از امید به آینده و محصول اجتماعی عملا حذف شدهاند.
شاهد نابرابری در توزیع امید هستیم
راغفر اضافه کرد: این نابرابریها فقط در دسترسی به فرصتها و منابع نیست، بلکه شاهد نابرابری در توزیع امید هستیم.
جوانان ما امید به آینده را از دست دادهاند و فکر میکنند هیچ مرجع و ملجایی اصلا به فکر آنها نیست. این موضوع، مهمترین مساله کانونی امروز جامعه ماست که اگر به آن توجه نشود قطعا وضعیت به مراتب بدتر خواهد شد.
مساله نابرابری از محوریترین پدیدههایی است که به شدت ثبات سیاسی را تهدید میکند. متاسفانه ما هیچ نشانهای را هم از سوی حاکمیت برای رفع این نابرابریها نمی بینیم.
امیدوارم روزنهای ولو اندک برای ایجاد گفتوگو در جامعه باز شود
وی گشایش ایجاد شده در انتخابات را پاسخی به مطالبات سالهای گذشته مردم و خصوصا جوانان دانست و ابراز عقیده کرد: این گشایش به هیچوجه کافی نیست.
امیدوارم روزنهای و لو اندک باز شود تا بتوانیم در جامعه گفتوگو کنیم. البته متاسفانه به دلایل مختلف نشانههای آن کافی نیست.
آنچه امروزه کورسویی از امید ایجاد کرده، این است که پزشکیان برای کاهش نابرابریها بر سه محور تعهد کرده و ما به دنبال تحقق تعهدات ایشان خواهیم بود.
پزشکیان وعده ریشهکنی گرسنگی را محقق کند
راغفر ادامه داد: آقای پزشکیان بارها تاکید کردند که ما متعهد میشویم که مردم شب با گرسنگی نخوابند. اگر آقای پزشکیان بتواند این وعده را ظرف ۴ سال آینده محقق کند، این دستاورد بزرگی است.
ایشان دو تعهد دیگر با عنوان آموزش رایگان همگانی و رفع نابرابری را دادهاند که هر سه اینها جزو تعهدات قانون اساسی است. قانون اساسی که بعد از جنگ، آن را در جوی آب انداختند و کاملا نادیده گرفته شد و حاکمان هر گونه که خواستند آن را اجرا کردند.
رژه اشرافیت در شهرها، ناهنجاری را تشدید میکند
این عضو هیات علمی دانشگاه با یادآوری اینکه آموزش همگانی اجباری در کشورهای صنعتی به این معناست که کودکی که در ساعت تحصیل در خیابان باشد پلیس خانواده او را برای اینکه او در کلاس درس نیست بازخواست میکند، خاطرنشان کرد: ببینید ما از کجا به کجا رسیدیم که این بچهها سر چهارراهها، خیابانها و در زبالهها میگردند! پزشکیان به دسترسی آموزش همگانی و رایگان تعهد کرده است.
ما بیش از ۳۵ سال است که اخطار میکنیم اگر این سیاستهای فعلی ادامه پیدا کند، ما با اشکال مختلف ناهنجاریها روبهرو خواهیم بود. این ناهنجاریها ناشی از عدم پایبندی حاکمیت به تعهداتش در قانون اساسی است. آنها که مرتکب ناهنجاریها میشوند، اغلب درس نخواندهاند و هیچ امیدی به آیندهشان ندارند.
بنابراین با این رژه اشرافیت و نابرابری که در شهرها وجود دارد، ناگزیر میشوند برای رسیدن به آنچه خانوادههای بهرهمند دارند، وارد اینگونه عرصهها شوند. رشد جرم و جرایم محصول طبیعی تعطیل کردن قانون اساسی در کشور است.
ضرورت بازگشت به تعهدات قانون اساسی
این اقتصاددان با بیان اینکه بازگشت به قانون اساسی یکی از اساسیترین تعهداتی است که هیچ رییسجمهوری بعد از جنگ آن را مطرح نکرد، گفت: همه ما میدانیم که در طول جنگ بهرغم همه محدودیتها، آموزش و پرورش و آموزش عالی رایگان بود.
اگر کسی تصادف میکرد عمل جراحی انجام میداد و با امضا از بیمارستان بیرون میآمد، نه اینکه مانند امروز گروگان میگیرند تا به او خدمات دهند و این تعهد سومی است که آقای پزشکیان داشتند تا خدمات سلامت به نیازمندان به صورت رایگان ارایه دهند.
اگر آقای پزشکیان بتواند همین سه مولفه را محقق کند، زمینهساز بهبود حجاب در جامعه و نارضایتیها خواهد شد. حجاب بهانهای برای اعتراض به سیاستهای تبعیضآمیزی که در ۳۵ سال گذشته اعمال شده و همه اینها محصول سیاستهای اقتصادی سه دهه گذشته است.
به اسم اینکه رونق اقتصادی ایجاد میکنند تا به دنبال آن عدالت اجتماعی ایجاد شود، این سیاستها را اجرا کردند، اما هیچ کدام از این وعدهها نه در ایران، بلکه در هیچ جای دنیا محقق نشده است و امروز ما در غرب و امریکا شاهد نارضایتیها هستیم که نتیجه آن نابرابریهای فاحش است.
اقتصاد غارتی فامیلی شکل گرفته، به سادگیها قابل جراحی نیست
راغفر اصلاح نظام مالیاتی را یکی از محوریترین موضوعاتی دانست که باید مورد توجه دولت جدید قرار بگیرد و ادامه داد: برندگان این اقتصاد در ۳۵ سال گذشته باید مالیات بیشتری بدهند؛ شاهد هستیم فردی با یک کتانی و شلوار خاکی در سالهای اول پس از پیروزی انقلاب بوده و امروز ژنرالی است که بخش قابل توجهی از اقتصاد کشور در اختیارش است.
این فرد نه تنها خودش، بلکه اقوام و نزدیکانش منتفع شدهاند و این اقتصاد غارتی فامیلی قوم و خویشی که شکل گرفته به این سادگیها قابل جراحی نیست.
میگویند برای توسعه چند رمز وجود دارد؛ اصلیترین آنها عزم سیاسی است، حاکمان باید برای رفع موانع توسعه عزم سیاسی داشته باشند. اما متاسفانه امروز چنین عزمی را نمیبینیم.
درخواست معجزه نداریم
این استاد دانشگاه الزهرا (س) با بیان اینکه رمز دوم توسعه که یکی از گرفتاریهای تاریخی ایران بوده، حاکمیت قانون و یکسان بودن همه در برابر آن است، ابراز عقیده کرد: سومین رمز توسعه، حقوق مالکیت است.
حقوق مالکیت باید محترم شمرده شود تا افراد، خلاقیت و نوآوری داشته باشند و بتوانند حقوق حاصل از آن را به خود اختصاص دهند. اینکه در کشور تولید صورت نمیگیرد به دلیل حاکمیت یک اقتصاد غارتی چپاولی مبتنی بر فروش منابع ملی است، منابعی که متعلق به همه و نسلهای آینده است؛ اما چون بازدهی وسیع و فوری دارد تغییر این اقتصاد کار بسیار دشوار و سختی است که قطعا از عهده ایشان بر نمیآید.
ما از او درخواست معجزه نداریم، اما گامهای کوچکی که برداشته شود، میتواند به تدریج به نوعی چانهزنی میان مدافعین مردم و مدافعین غارت اقتصاد کشور منجر شود و به تدریج فشار از پایین، مسوولان کشور را وادار به تغییر از بالا کند.
عدم مشارکت نوعی اعتراض و از جنس خشونت است
این اقتصاددان؛ انتخابات ریاستجمهوری ۱۴۰۳ را حساسترین انتخابات ۴۵ سال گذشته دانست و ابراز عقیده کرد: میزان کم مشارکت در انتخابات، باید برای مسوولان کشور هشداری باشد که مراقب مشروعیت نظام سیاسی باشند.
در حالی که شاهد این حجم از هجوم خارجی و رسانههای غربی برای رشد خشونت در جامعه هستیم، عدم مشارکت هم نوعی اعتراض و از جنس خشونت است.
در واقع از جنس مدنی خشونت است، اگر به آن توجه نکنیم میتواند شکلهای بسیار جدیتری بگیرد که قطعا وارد اشکالی خواهد شد که به فروپاشی منجر میشود. از همه کسانی که نسبت به مسائل و آینده ایران احساس نگرانی دارند، تقاضایم این نیست که فقط رای دهند، بلکه این است که بعد از رای دادن بر عملکرد رییسجمهور کشور نظارت و مداخله داشته باشند.
وقتی ما آنها را رها میکنیم چیزی میشود که امروز با آن مواجه هستیم. نارضایتیهای گسترده پدید میآورد. ایران ظرفیتهای بسیار بزرگی در حوزه اقتصاد دارد و ما میتوانیم آنها را فعال کنیم و کشور را از بحران کنونی خارج کنیم.
شرط اصلی آن رموزی است که برای توسعه برشمردم. همه باید در این مساله فعال باشیم و مطالبات را از دولت مطالبه کنیم.