تومان نیوز:در سال ۱۴۰۲ وضعیت و ترکیب رشد متغیر‌های تورم‌ساز تغییر کرده است. این امر می‌تواند موجب تغییر کانال تورم در اقتصاد ایران شود.
به گزارش پایگاه خبری تومان نیوز(toomannews)،اقدامات بانک مرکزی برای کنترل رشد نقطه به نقطه نقدینگی نتیجه بخش بوده و در سال گذشته این مقدار زیر ۳۰ درصد بوده است. همچنین، در این راستا حجم پول و قدرت خلق تورم آن نیز تا حدودی کنترل شده است. به طوری که، در طول یک سال، نرخ رشد نقطه به نقطه پول از ۶۵.۲ درصد به ۱۷.۵ درصد در انتهای سال گذشته رسیده است.
به هنگام نااطمینانی و چشم‌انداز منفی اقتصادی، سطح تورم انتظاری مردم بالا می‌رود و مردم سرمایه خود را از بانک‌ها خارج کرده و در بازار‌های دیگر سرمایه‌گذاری می‌کنند. در مجموع این اتفاقات، سرعت رشد پول از نقدینگی بالا می‌رود. این اتفاق از سال ۹۷ با خروج آمریکا از برجام در اقتصاد رخ داده است. در پایان سال گذشته نرخ رشد شبه پول از نقدینگی پیشی گرفته و میزان رشد حجم پول نیز تا حد خوبی کنترل شده است.
نقدینگی یکی از اصلی‌ترین متغیر‌های تورم‌ساز به حساب می‌آید که از دو رکن اساسی پول و شبه پول تشکیل شده است. پول مجموع اسکناس و مسکوکات در دست مردم و سپرده‌های جاری است. شبه پول شامل سپرده‌های بلند مدت بانکی می‌شود. قدرت نقدشوندگی یا سیالیت پول بیشتر از شبه پول است که می‌تواند منجر به خلق تورم شود. به همین دلیل، گفته می‌شود هرچه سهم پول از نقدینگی بالا برود، سیالیت نقدینگی نیز بالا می‌رود و قدرت خلق تورم از نقدینگی نیز افزایش می‌یابد.
وضعیت بازار پول در دوران رکود
در روند رشد نقطه به نقطه حجم پول، شاهد رشد منفی این متغیر در انتهای سال ۸۷ هستیم. بانک مرکزی در این سال به منظور کنترل تورم چندین سیاست مختلف پیشی گرفته است. یکی از آن‌ها سیاست پولی انقباضی برای کاهش نقدینگی بوده که می‌توان دید نرخ رشد نقطه به نقطه نقدینگی نیز در این سال به کمترین حد خود رسیده است.
یکی دیگر از این سیاست‌ها، ثابت نگه داشتن نرخ بهره اسمی و کاهش وام‌دهی بانک‌های تجاری بوده است. از آنجایی که در این سال نرخ بهره بانکی ۱۲ درصد و نرخ تورم ۲۵ درصد بوده، وقتی نرخ بهره کمتر از نرخ تورم است، دریافت تسهیلات بانکی به صرفه است. دریافت این تسهیلات به معنای ورود پول جدید، افزایش حجم نقدینگی و نرخ تورم است. با این سیاست‌ها، نرخ تورم در سال ۸۸ کاهش چشمگیری داشته است.
در پایان سال ۹۲، سرعت رشد شبه پول افزایش قابل توجهی داشته و به است. این صعود می‌تواند به دلیل افزایش نرخ سود بانکی و مثبت شدن نرخ بهره حقیقی بوده باشد. در این دوران سرعت رشد حجم پول کم شده که علت آن می‌تواند انتقال سرمایه‌گذاری‌های مردم به سپرده‌های بلندمدت بانکی بوده باشد.
البته نرخ رشد شبه پول در اسفند ۹۳ از حدود ۵۰ درصد به حدود ۲۷ درصد رسیده است. اصلی‌ترین دلیل آن حذف سپرده‌های بلندمدت دو ساله و بیشتر از بازار پول بوده است. به عبارتی دیگر، مردم در این دوران پول خود را فقط می‌توانستند در سپرده‌های کوتاه مدت و یک ساله سرمایه‌گذاری کنند و حبس شوندگی پول در این مدت کاهش یافته است.
