تومان نیوز:سیاوش غفاری، کارشناس اقتصاد کلان گروه مالی ترنج، در گزارشی به بررسی وضع فعلی اقتصاد ایران پرداخته و با تکیه بر داده‌ها، نمودارها و سناریوهای احتمالی، چشم‌اندازی را از آینده ارائه داده است. نکته مهم این گزارش، مدل ترنج برای پیش‌بینی وضعیت شاخص بورس است؛ بر این اساس اگر نرخ بهره بدون ریسک در حدود ۳۰ درصد باقی بماند و قیمت کالاهای اساسی (کامودیتی‌ها) در سطح فعلی پایدار بماند، چشم‌انداز رشد شاخص کل می‌تواند تقویت شود.
اقتصاد ایران در آستانه سال ۱۴۰۴ با برخی از چالش‌های ساختاری و روزمره مواجه است که هم‌زمان در حوزه انرژی، بودجه، نرخ ارز و رشد نقدینگی پدیدار شده‌اند.
بر اساس داده‌های ارائه‌شده، در تابستان پیش‌رو، کشور با ناترازی ۲۰ تا ۲۵ هزار مگاواتی برق در ساعات اوج مصرف روبه‌رو خواهد بود؛ عددی که از منظر عرضه انرژی، چالش مهمی است.
تحلیل وضعیت تورم و نقدینگی
این گزارش نشان می‌دهد؛ پس از یک دوره یک‌ونیم‌ساله، تورم با روندی کاهشی در مرز ۳۰ درصد کنترل شده، اما طبق برآوردهای تحلیلی ترنج، در صورت تداوم رشد نقدینگی در محدوده ۳۰ درصد نرخ بهره بدون ریسک می‌تواند از نیمه دوم سال به ۴۰ درصد برسد.
نرخ ارز؛ تحلیل بر اساس مدل برابری قدرت خرید
در یکی از نمودارهای ارائه‌شده در این گزارش، نرخ ارز حقیقی از ابتدای انقلاب تا امروز با قیمت‌های ثابت تعدیل شده و نشان داده شده است.
سناریوهای محتمل پیش روی اقتصاد ایران در ۱۴۰۴
در این گزارش، ۳ سناریوی محتمل برای وضعیت آینده مطرح شده است:
تداوم شرایط فعلی: ادامه تحریم‌ها، افزایش تورم و پایداری تنش‌های منطقه‌ای. هرچند جنگ تمام‌عیار محتمل نیست.
افزایش درگیری‌ها: با افزایش تنش‌ها اقتصاد ایران وارد رکود و تورم خواهد شد.
کاهش تنش‌ها: ایران مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا و سایر کشورها دنبال می‌کند. در این سناریو، روند بهبود اقتصادی ممکن است آغاز شود، اما بسیار تدریجی خواهد بود.
کسری بودجه؛ ریشه مشکلات اقتصادی
کسری بودجه مزمن، مهم‌ترین عامل اختلال در متغیرهای کلان است. حتی در صورت توافق سیاسی، این کسری هم‌چنان بزرگ خواهد بود و نیازمند مدیریت جدی است. فشار این کسری از ۳ کانال بر اقتصاد اثر می‌گذارد: تورم نرخ بهره، نرخ ارز.
نمودارهای تحلیل ترنج نشان می‌دهد در صورت تداوم سیاست‌های فعلی، تعادل در هیچ‌کدام از این متغیرها ایجاد نخواهد شد و ممکن است نوسانات بزرگ در هر سه حوزه رخ دهد.
بازار سرمایه؛ اثر نرخ بهره و ارز بر شاخص کل
طبق گزارش ترنج، اگر نرخ بهره بدون ریسک در حدود ۳۰ درصد باقی بماند و قیمت کالاهای اساسی (کامودیتی‌ها) در سطح فعلی پایدار بماند، شاخص کل می‌تواند به مرزهای بالاتری برسد. طبق این تحلیل بازار سرمایه به سیاست‌های پولی حساس است.
نوسانات طلا در مقایسه با ارز
این گزارشدر ادامه به بررسی رفتار طلا در بازار ایران پرداخته است. مطابق داده‌های این گزارش، طلا نسبت به نرخ ارز نوسانات شدیدتری از خود نشان داده است. این موضوع به انتظارات غیرمنطقی و روانی بازار طلا نسبت داده شده که در نبود ابزارهای پوشش ریسک، می‌تواند سرمایه‌گذاران را متضرر کند.
برای مطالعه تن کامل گزارش اقتصاد ایران در ۱۴۰۴ – جهش یا تاب آوری؟ – کلیک کنید.
