تومان نیوز: ایران امروز در میانه یکی از سهمگینترین بحرانهای تورمی تاریخ خود ایستاده است؛ بحرانی که شدت آن از رکوردهای جنگ جهانی دوم نیز فراتر رفته و زندگی خانوارها را وارد سختترین شرایط ۹۰ سال گذشته کرده است. دادههای تازه بانک مرکزی نشان میدهد موجهای متوالی تورمی طی هفت سال اخیر، یک «رژیم تورمی مزمن» در کشور ایجاد کرده که خروج از آن بدون تغییرات جدی در سیاستگذاری تقریباً ناممکن است.
بازگشت بانک مرکزی به انتشار آمار؛ تصویر رسمی از یک فاجعه
به گزارش پایگاه خبری تومان نیوز(toomannews)، پس از چند سال توقف، بانک مرکزی انتشار دوباره آمار تورم را آغاز کرد. این دادهها نشان میدهد تورم سالانه در پایان آبان ۱۴۰۴ به ۴۱ درصد رسیده است؛ رقمی که نقطه پایان روند نزولی چندماهه و آغاز موج جدید تورمی است.
تورم در بهمن ۱۴۰۳ به ۳۵.۴ درصد رسیده بود اما از همان زمان شیب افزایشی دوباره آغاز شد و اکنون کشور وارد یک چرخه تورمی جدید شده است.
تورم ۵۵ درصدی سال ۱۴۰۲؛ شدیدتر از جنگ جهانی
بر اساس دادههای رسمی، تورم سالانه در فروردین ۱۴۰۲ با عبور از ۵۵.۷ درصد، یکی از سنگینترین جهشهای تاریخ اقتصادی ایران را ثبت کرد. حتی با وجود تغییر سال پایه و اصلاح وزن کالاها، شدت تورم در این دوره بهقدری بالا بوده که در آمار تاریخی کشور تنها یک نقطه مشابه دارد:
سال ۱۳۲۲، اوج فشارهای جنگ جهانی دوم و قحطی.
با این حال، تورم ۵۳.۷ درصدی اسفند ۱۴۰۱ اکنون دومین رکورد تورمی ۹۰ سال اخیر محسوب میشود.
۱۱ ماه تورم بالای ۵۰ درصد؛ شواهد یک بیماری مزمن
براساس دادههای بانک مرکزی، از اسفند ۱۴۰۱ تا دیماه ۱۴۰۲ نرخ تورم سالانه ۱۱ ماه پیاپی بالای ۵۰ درصد بوده است؛ اتفاقی که نشان میدهد اقتصاد نه با یک شوک مقطعی، بلکه با یک «تورم پایدار و فرساینده» مواجه شده است.
این الگو تنها در کشورهای بحرانزده با بیثباتی مالی شدید مشاهده میشود.
سه شوک بزرگ در هفت سال؛ بیسابقهترین دوره تورمی ایران
تورم مزمن ایران از سال ۱۳۹۷ وارد مراحل سنگینتری شد. کشور در فاصله کمتر از پنج سال، سه شوک تورمی بالای ۵۰ درصد را تجربه کرد:
شوک اول: ۱۳۹۷–۱۳۹۸
پس از خروج آمریکا از برجام، تورم از ۹ درصد به ۴۹ درصد رسید.
شوک دوم: ۱۳۹۹–۱۴۰۰
افت نرخ بهره، بحران بورس، جهش ارز → تورم به ۵۹ درصد رسید.
شوک سوم: ۱۴۰۱–۱۴۰۲
حذف ارز ترجیحی و جهش قیمت خوراکیها → تورم دوباره به ۵۵ درصد رسید.
چنین تکراری در تاریخ ایران بیسابقه است و نشانه «سقوط تابآوری تورمی اقتصاد» به شمار میآید.
میانگین ۴۳ درصدی هزینه زندگی؛ فشار سنگینی که رکورد جنگ جهانی را شکست
شاخص میانگین متحرک هفتساله تورم نشان میدهد هزینه زندگی خانوارهای ایرانی در هفت سال گذشته هر سال بهطور متوسط ۴۳ درصد افزایش یافته است.
برای مقایسه:
-
میانگین تورم هفتساله منتهی به ۱۳۲۲ (اوج جنگ جهانی): ۴۱ درصد
-
میانگین هفتساله منتهی به آبان ۱۴۰۴: ۴۳ درصد
بهعبارت دیگر، فشار تورمی امروز از دوران اشغال نظامی و قحطی جنگ جهانی نیز سنگینتر شده است.
معیشت خانوار در تاریکترین نقطه ۹۰ سال اخیر
نتیجه این روند آن است که خانوار ایرانی امروز در یکی از سختترین شرایط تاریخی خود زندگی میکند:
-
قدرت خرید بهشدت سقوط کرده
-
نرخ فقر افزایش یافته
-
هزینه خوراک، مسکن و خدمات با سرعتی بیسابقه بالا رفته
-
پسانداز خانوارها عملاً از بین رفته
-
نااطمینانی اقتصادی رکورد زده است
تمام اینها نشان میدهد اقتصاد ایران در یک تونل تورمی گرفتار شده که بدون اصلاحات اساسی در سیاستهای انرژی، مالی، پولی و تجاری، خروج از آن امکانپذیر نیست.
هشدار نهایی: تورم ایران ساختاری شده است
اعداد منتشرشده هشدار روشنی دارند:
تورم در ایران دیگر یک بحران مقطعی نیست؛ یک بیماری مزمن ساختاری است.
اگر سیاستگذار نگاه کوتاهمدت را کنار نگذارد و اصلاحات واقعی آغاز نشود، روند فعلی میتواند تهدیدی جدی برای آینده اقتصادی کشور و توان بقا و رفاه خانوارها باشد.
