تومان نیوز:آمار و ارقام از سخت‌تر شدن شرایط اقشار اجاره‌نشین در مقایسه با سال گذشته حکایت دارد؛ در حالی که برنامه‌های پرطمطراق دولت شامل وام ودیعه مسکن، ساخت مسکن استیجاری و طرح نهضت ملی مسکن از روی کاغذ فراتر نرفته است.
به گزارش پایگاه خبری تومان نیوز(toomannews)، بازار اجاره مسکن مطابق انتظار با شروع فصل پاییز دچار افت شد. با توجه اینکه معمولا خانواده‌ها قبل از آغاز سال تحصیلی شرایط سکونت خود را مشخص می‌کنند با شروع مهرماه از تعداد قراردادهای اجاره به طور محسوسی کاسته شد.
موضوع دیگری که در سالهای اخیر بیش از گذشته مشاهده می‌شود تمایل مستاجران به تمدید قراردادها است. با توجه به هزینه‌های جابه‌جایی شامل کمیسیون بنگاه املاک، کرایه حمل اثاثیه و مخارج جانبی، خانواده‌ها ترجیح می‌دهند که قرارداد خود را با صاحبخانه تمدید کنند. رشد بیش از حد اجاره بها در قراردادهای جدید نسبت به قراردادهای تمدید نیز مستاجران را از جابه‌جایی منصرف می‌کند.
طبق اعلام مرکز آمار ایران، مرداد ۱۴۰۲ تورم اجاره بها نسبت به مرداد سال گذشته در کل کشور ۳۸ درصد بوده و بررسی‌ها نشان می‌دهد این نرخ در کلانشهرها رشد بیشتری داشته است. تنها از تیر تا مرداد، اجاره بها در کشور ۳.۳ درصد افزایش یافت.
در حال حاضر، هزینه‌های مسکن ۳۶ درصد سبد خانوارهای ایرانی را به خود اختصاص می دهد و در شهر تهران این عدد به بیش از ۵۰ درصد رسیده است. در حالی که بین سالهای ۱۳۵۶ تا ۱۳۸۴ این رقم بین ۲۸ تا ۲۹ درصد بود و تا سال ۱۳۹۶ به ۳۰ تا ۳۳ درصد رسید.
با وجود آنکه دولت سیزدهم از اجرای هفت برنامه برای کمک به مستاجران خبر می‌دهد، اجاره‌بها هر سال سهم بیشتری از هزینه خانواده‌های اجاره‌نشین را به خود اختصاص می‌دهد.
برنامه‌های نمایشی دولت برای کنترل اجاره خانه
نگاهی به برنامه‌های دولت برای کمک به اقشار اجاره نشین نیز گویای آن است که این کمک‌ها بیش از آنکه شکل واقعی داشته باشد جنبه خبری دارد. رایگان شدن دریافت کد رهگیری، طرح معطل مانده ساماندهی بازار مسکن و اجاره بها، افزایش عرضه ملک استیجاری و پرداخت تسهیلات کمک ودیعه مسکن تا سقف ۲۰۰ میلیون تومان از جمله این برنامه‌ها است.
این در حالی است که از سال ۱۳۹۹ تا کنون حدود ۸۰۰ هزار نفر برای دریافت وام ودیعه مسکن ثبت نام کرده‌اند اما تا تیرماه امسال فقط به ۱۲۸ هزار نفر وام پرداخت شده است. تخمین زده می‌شود که حدود ۹ میلیون خانوار مستاجر در کشور وجود دارد.
سقف افزایش اجاره خانه یا کف؟!
دولت در سالهای ۱۳۹۹ تا ۱۴۰۰ برای اجاره بها سقف تعیین کرد و طبق دستورالعمل‌ها مالکان از افزایش بیش از ۲۵ درصد اجاره‌بها منع شدند. فارغ از اینکه کمتر صاحبخانه‌ای به این بخشنامه عمل کرد، کارشناسان معتقدند نمی توان در شرایطی که قیمت مسکن بالا می‌رود انتظار داشت اجاره بها افزایش پیدا نکند. البته دولت در ۹ ماه گذشته از اعلام آمار قیمت مسکن در تهران خودداری کرده اما این بازار فقط پس از آن به آرامش رسید که قیمت دلار از خرداد به بعد ثابت ماند.
در طرح نهضت ملی مسکن نیز که قرار بود سالیانه یک میلیون واحد مسکونی احداث شود پس از دو سال به این مرحله رسیده که ۱۸۱ هزار واحد در مرحله فونداسیون قرار دارد. نهایتا دولت از سال گذشته تصمیم گرفت به متقاضیان، زمین اقساطی و به خانوارهای دارای سه فرزند زمین رایگان واگذار کند. بسیاری از خانواده‌ها در تماس با رسانه‌ها می‌گویند با اینکه مشمول طرح زمین رایگان هستند تا کنون زمینی به آنها تعلق نگرفته است. طبق اعلام بانک مسکن نیز تا کنون فقط به ۹۲ هزار واحد خودمالکی، تسهیلات نهضت ملی مسکن پرداخت شده است.
در اوضاع و احوال فعلی، عموم مستاجران نسبت به آینده چندان امیدوار نیستند. طرحهای دولت برای خانه‌دار کردن مستاجران هم به آنجا ختم شد که طرح مسکن استیجاری هنوز پس از دست کم هشت سال شکل اجرایی به خود نگرفته است.
پایتخت در حال حاضر با معضلاتی همچون ماشین‌خوابی، اجاره کانتینر، اجاره پشت بام و کوچ مستاجران به جنوب پایتخت، شهرهای اطراف، خانه های کوچکتر و مناطق کم‌برخوردارتر مواجه شده و طرحهای دولت سیزدهم در حد ایده باقی مانده و شکل اجرا به خود نمی‌گیرد.
