تومان نیوز:فناوری بلاکچین از زمان پیدایش خود تا امروز، تحولات بزرگی در دنیای دیجیتال ایجاد کرده است. از بیت‌کوین به‌عنوان اولین و معروف‌ترین بلاکچین لایه ۱ تا شبکه‌های پیشرفته‌ای که به‌عنوان بلاکچین‌های لایه ۲ طراحی شده‌اند، این فناوری همچنان به رشد و گسترش خود ادامه می‌دهد. اما سؤال اینجاست که تفاوت بین این دو لایه چیست و کدام‌یک پتانسیل بیشتری برای شکل‌دهی به آینده دارند؟
بلاکچین لایه ۱ چیست؟
بلاکچین لایه ۱، همان شبکه اصلی بلاکچین است که به‌طور مستقیم تراکنش‌ها را پردازش و امنیت داده‌ها را تضمین می‌کند. بیت‌کوین و اتریوم نمونه‌های برجسته بلاکچین‌های لایه ۱ هستند. این لایه، پایه و اساس سیستم‌های غیرمتمرکز است و تمامی قوانین و مکانیزم‌های اجماع در آن تعریف می‌شود.
ویژگی‌های بارز بلاکچین لایه ۱:
- امنیت بالا: به دلیل تمرکززدایی، حمله به شبکه‌های لایه ۱ هزینه‌بر و دشوار است.
- استقلال کامل: تمامی فرآیندها از جمله ثبت تراکنش‌ها و اجرای قراردادهای هوشمند به‌صورت مستقل انجام می‌شوند.
- عدم وابستگی به دیگر شبکه‌ها: بلاکچین لایه ۱ برای عملکرد خود به هیچ شبکه دیگری نیاز ندارد.
مشکلات اصلی بلاکچین لایه ۱:
- مقیاس‌پذیری محدود: تعداد محدودی تراکنش در هر ثانیه پردازش می‌شود. به‌عنوان مثال، بیت‌کوین فقط ۷ تراکنش در ثانیه را پشتیبانی می‌کند.
- هزینه‌های بالا: با افزایش کاربران، هزینه تراکنش‌ها نیز افزایش می‌یابد.
- سرعت پایین: تایید تراکنش‌ها به زمان بیشتری نیاز دارد.
بلاکچین لایه ۲ چیست؟
بلاکچین لایه ۲، یک راه‌حل مقیاس‌پذیری است که برای بهبود کارایی بلاکچین‌های لایه ۱ طراحی شده است. این شبکه‌ها بر روی لایه ۱ اجرا می‌شوند و به کاهش بار تراکنش‌ها و افزایش سرعت آن‌ها کمک می‌کنند.
نمونه‌هایی از بلاکچین لایه ۲:
- شبکه لایتنینگ بیت‌کوین: برای تراکنش‌های سریع‌تر بیت‌کوین طراحی شده است.
- پالیگان (Polygon): یکی از راه‌حل‌های محبوب برای بهبود مقیاس‌پذیری اتریوم.
ویژگی‌های بارز بلاکچین لایه ۲:
- سرعت بالا: تراکنش‌ها در زمان کوتاه‌تری انجام می‌شوند.
- کاهش هزینه‌ها: کارمزد تراکنش‌ها به میزان قابل‌توجهی کاهش می‌یابد.
- انعطاف‌پذیری بیشتر: امکان اجرای برنامه‌های پیچیده‌تر و پرکاربردتر را فراهم می‌کند.
مشکلات بلاکچین لایه ۲:
- وابستگی به لایه ۱: امنیت و پایداری این شبکه‌ها به بلاکچین لایه ۱ بستگی دارد.
- پیچیدگی فنی: برای اجرای پروژه‌ها روی لایه ۲، نیاز به دانش فنی بالایی وجود دارد.
- محدودیت پذیرش: بسیاری از کاربران و توسعه‌دهندگان هنوز به این فناوری اعتماد کافی ندارند.
مقایسه بلاکچین‌های لایه ۱ و لایه ۲
برای انتخاب بین این دو، باید چندین جنبه کلیدی را بررسی کنیم:
1. مقیاس‌پذیری
لایه ۲ به‌وضوح برتری دارد. راه‌حل‌هایی مانند شبکه لایتنینگ و پالیگان، امکان پردازش هزاران تراکنش در ثانیه را فراهم کرده‌اند، در حالی که بلاکچین‌های لایه ۱ هنوز با محدودیت‌هایی روبه‌رو هستند.
2. امنیت
لایه ۱ به دلیل ساختار غیرمتمرکز و استقلال خود، امنیت بیشتری دارد. از آنجا که لایه ۲ وابسته به لایه ۱ است، ممکن است در صورت بروز مشکلات امنیتی در لایه ۱، تحت تأثیر قرار گیرد.
3. هزینه‌ها
در بلاکچین لایه ۲، هزینه تراکنش‌ها به‌طور قابل‌توجهی کمتر است. این موضوع به‌ویژه برای کاربران خرد که توان پرداخت هزینه‌های بالای تراکنش‌های لایه ۱ را ندارند، بسیار جذاب است.
4. کاربردپذیری
لایه ۲ به دلیل سرعت بالا و کاهش هزینه‌ها، گزینه مناسب‌تری برای برنامه‌های غیرمتمرکز (dApps) و سیستم‌های پرداخت است. از سوی دیگر، بلاکچین لایه ۱ همچنان برای مواردی که امنیت و پایداری بالا اهمیت دارد، بهترین گزینه است.
آینده بلاکچین: لایه ۱ یا لایه ۲؟
انتخاب بین بلاکچین‌های لایه ۱ و لایه ۲ به نیازها و اولویت‌های پروژه بستگی دارد. در حالی که لایه ۱ همچنان نقش مهمی در تأمین امنیت و زیرساخت اصلی دارد، لایه ۲ با بهبود مقیاس‌پذیری و کاهش هزینه‌ها، راه را برای پذیرش گسترده‌تر فناوری بلاکچین هموار کرده است.
پیش‌بینی‌ها:
- تکامل همزمان: به‌احتمال زیاد، بلاکچین‌های لایه ۱ و لایه ۲ به‌صورت مکمل به رشد خود ادامه می‌دهند.
- افزایش پذیرش لایه ۲: با پیشرفت فناوری، اعتماد به بلاکچین‌های لایه ۲ افزایش خواهد یافت.
- نوآوری‌های بیشتر: ترکیب لایه‌های مختلف با یکدیگر، فرصت‌های جدیدی را برای ایجاد شبکه‌های بلاکچین پیشرفته‌تر فراهم خواهد کرد.
بلاکچین‌های لایه ۱ و لایه ۲ هر دو نقش مهمی در اکوسیستم بلاکچین ایفا می‌کنند. اگرچه بلاکچین لایه ۱ به دلیل امنیت و پایداری خود همچنان جایگاه مهمی دارد، اما نمی‌توان اهمیت لایه ۲ را در بهبود مقیاس‌پذیری و کاهش هزینه‌ها نادیده گرفت. آینده این فناوری احتمالاً ترکیبی از هر دو لایه خواهد بود، جایی که مزایای هرکدام به بهترین شکل ممکن استفاده می‌شود.
