به گزارش پایگاه خبری تومان نیوز(toomannews)، به نقل از ایستانیوز،در ظاهر، بسیاری از جنگ‌های آمریکا با شعارهایی همچون مبارزه با تروریسم، مقابله با نقض حقوق بشر یا جلوگیری از گسترش سلاح‌های کشتار جمعی آغاز می‌شوند. اما در واقعیت، انگیزه اصلی اغلب این درگیری‌ها نه امنیت جهانی، بلکه حفظ «سلطه دلار» است؛ دلاری که ستون فقرات قدرت اقتصادی ایالات متحده به‌شمار می‌رود.
نماینده روسیه در سازمان ملل به‌تازگی تأکید کرده است که اقدامات آمریکا علیه ونزوئلا هیچ ارتباطی با مواد مخدر ندارد، چرا که درصد عمده کوکائین وارداتی به آمریکا از مسیر اقیانوس آرام صورت می‌گیرد؛ جایی که ونزوئلا حضور فعالی ندارد. پس سوال اساسی اینجاست:
چرا کشوری با اقتصادی ضعیف و بحران‌زده مانند ونزوئلا باید هدف حمله، تحریم و فشارهای سیاسی واشنگتن قرار گیرد؟
نبرد واقعی: حفظ «پترو دلار»
پاسخ در یک واژه خلاصه می‌شود: پترو دلار.
از دهه ۱۹۷۰، آمریکا با توافقات بین‌المللی توانست سازوکار فروش نفت را بر پایه دلار بنا کند. از آن پس، هر کشوری برای خرید نفت مجبور بود ابتدا دلار تهیه کند. این یعنی تقاضای جهانی برای دلار همواره بالا باقی می‌ماند و آمریکا می‌توانست با چاپ اسکناس، کسری بودجه و هزینه‌های نظامی خود را تأمین کند بدون آنکه ارزش پولش سقوط کند.
اما هر کشوری که بخواهد از این چرخه خارج شود، تهدیدی برای نظم دلاری محسوب می‌شود.
ونزوئلا، با بزرگ‌ترین ذخایر نفتی جهان، یکی از همین تهدیدهاست. دولت کاراکاس در سال‌های اخیر پیشنهاد داد بخشی از نفت خود را به چین در ازای یوان بفروشد، نه دلار. همین تصمیم، کافی بود تا آمریکا به فکر «تغییر رژیم» و اعمال تحریم‌های گسترده بیفتد.
دشمنان پترو دلار؛ از تهران تا کاراکاس
ایران نیز وضعیتی مشابه دارد. این کشور حاضر نیست نفت خود را در ازای دلار بفروشد و از سال‌ها پیش در تجارت‌های نفتی با چین، هند و روسیه از ارزهای جایگزین یا تهاتر استفاده کرده است. نتیجه؟ تحریم‌های سنگین، فشارهای دیپلماتیک و اتهامات هسته‌ای.
روسیه نیز با اتکا به منابع عظیم انرژی و قدرت نظامی‌اش، تهدیدی بزرگ برای ساختار دلاری محسوب می‌شود. از سوی دیگر، اتحادیه اروپا با ایجاد یورو، نخستین ارز بین‌المللی رقیب دلار را عرضه کرد. بنابراین طبیعی است که آمریکا طی دهه گذشته همواره به‌دنبال درگیر نگه‌داشتن اروپا و روسیه بوده است؛ از بحران اوکراین تا تحریم‌های انرژی.
چین؛ خطر نهایی برای دلار
اما بزرگ‌ترین تهدید امروز برای دلار، چین است. پکن نه‌تنها بخش عمده‌ای از نفت وارداتی خود را با یوان خریداری می‌کند، بلکه در حال گسترش استفاده از ارز خود در مبادلات جهانی است. طبق تازه‌ترین داده‌ها، سهم یوان در تراکنش‌های فرامرزی برای نخستین بار از دلار پیشی گرفته است. این تحول تاریخی برای آمریکا یک زنگ خطر واقعی است.
هم‌زمان، چین به‌صورت مستمر در حال انباشت طلا است؛ ذخیره‌ای که در صورت بحران جهانی دلار، می‌تواند پشتوانه‌ای برای نظام پولی مستقل پکن باشد.
یوان در مسیر سلطه مالی جدید
این تحول نشان می‌دهد وابستگی تجارت جهانی به دلار در حال کاهش است و چین با تقویت جایگاه یوان، عملاً یکی از ستون‌های نظام مالی آمریکا را به چالش کشیده است.
وقتی دلار می‌لرزد، آمریکا به میدان می‌آید
بر اساس همین منطق اقتصادی است که هر کشوری بخواهد سلطه دلار را تهدید کند، به‌سرعت در لیست سیاه واشنگتن قرار می‌گیرد. ابزارها نیز متنوع‌اند: تحریم اقتصادی، عملیات اطلاعاتی، تحریک اعتراضات داخلی، فشار سیاسی یا حتی مداخله نظامی مستقیم.
به عبارت دیگر، «دفاع از دموکراسی» تنها پوششی است برای دفاع از دلار.
هرجا چرخه پترو دلار به خطر بیفتد، آمریکا حضور پیدا می‌کند—خواه در خاورمیانه، خواه در آمریکای جنوبی یا شرق آسیا.
برای درک رفتار ایالات متحده در سیاست خارجی، کافی است این عینک را بزنیم:
حفظ دلار به‌عنوان ارز مرجع جهانی.
هر کشوری که نظم دلاری را تهدید کند، دیر یا زود هدف تحریم، کودتا، بی‌ثبات‌سازی یا حتی حمله نظامی قرار می‌گیرد.
وقتی دلار می‌لرزد،
جهان باید منتظر جنگ جدیدی باشد.
خبرنگار:امیرعلی کاظمی
