تومان نیوز:کره جنوبی و ژاپن به عنوان کشورهای توسعه‌یافته در جهان شناخته می‌شوند. پیریِ جمعیت در این کشورها به مسئله‌ای مهم تبدیل شده است. اکونومیست در این گزارش به بررسی وضعیت بازنشستگی و حقوق بازنشستگان در این کشورها پرداخته است.
به زنان و مردانی فکر کنید که به سن پیری رسیده‌اند، فرزندی ندارند و خودشان هم نمی‌توانند چیزی برای خوراک روزانه‌شان فراهم کنند؛ چنین افرادی باید چه کار کنند؟ ژاپن و کره جنوبی دو کشور توسعه‌یافته‌ای هستند که با انبوهی از چنین جمعیت‌هایی مواجه شده‌اند. نرخ افراد پیری که با فقر دست‌وپنجه نرم می‌کنند در کره جنوبی بسیار بالاست. در میان کشورهای توسعه‌یافته، این کشور در این زمینه رتبه دوم را دارد. حدودا 40 درصد از جمعیت بالای 65 ساله در کره جنوبی، زیر خط فقر زندگی می‌کنند. در ژاپن این نرخ 20 درصد است. این در حالی است که میانگین کشورهای توسعه‌یافته روی 14 درصد قرار دارد. به‌وضوع، کره جنوبی و ژاپن وضعیتی اسف‌بار برای سالمندان دارند.
یکی از بزرگ‌ترین مشکلاتی که کره جنوبی و ژاپن هر دو با آن مواجه هستند، مسئله مستمری است. آن‌ها نظامی پر از نقص و ایراد برای تعیین مستمری سالمندان و بازنشستگان دارند. نظامی که بر ژاپن حاکم است، به سال 1961 مربوط می‌شود. کره جنوبی هم نظامش را در این زمینه، نخستین بار در سال 1988 معرفی کرد و همچنان به همان پایبند و اصلاحات خاصی در آن صورت نداده است. در ژاپن دو نوع نظام بازنشستگی وجود دارد. نخستین مورد برای همه است و هر کسی از آن برخوردار می‌شود، اما در نظام دوم، صرفا کسانی‌که شغل تمام‌وقت داشته‌اند، براساس میزان مشارکت اقتصادی‌شان، حقوق بازنشستگی دریافت می‌کنند. نظام کره جنوبی هم تقریبا مشابه به ژاپن است. برخی از کارگران بخش خصوصی امکان دارد مستمر خصوصی هم دریافت کنند.
کسانی‌که سال‌ها از شغلی خوب برخوردار بوده‌اند، در زمان بازنشستگی هم حقوقی درخور دریافت می‌کنند و در نتیجه می‌توانند مخارج زندگی‌شان را بپردازند. اما کسانی‌که مشارکت اقتصادی نداشته‌اند، نمی‌توانند با مستمری‌های اولیه، زندگی‌شان را سپری کنند. کسانی‌که شغل‌های آزاد داشته‌اند هم وضعیتی نابسامان پیدا کرده‌اند.
*زنان، قربانی همیشگی
مسئله دیگری که این دو کشور آسیایی با آن مواجه هستند، برابری جنسیتی است که هر دو باید روی آن کار کنند. زنان در هر دو کشور، درآمدی کمتر از مردان دارند. به همین دلیل است که زنان سالمند، عمدتا با مشکل فقر هم روبه‌رو هستند. واقعیت این است که مدل بازنشستگی در ژاپن برای خانواده‌ای سنتی طراحی شده بود که در آن، مردان با حقوق بالا در محل کار حاضر می‌شدند و زنان صرفا در خانه مشغول خانه‌داری بودند. در حال حاضر تعداد زنانی که مستقل شده‌اند و به تنها زندگی می‌کنند بسیار زیاد شده است. این هم به مسئله‌ای قابل بحث تبدیل شده است.
نکته دیگری که دولت‌های ژاپن و کره جنوبی با آن روبه‌رو هستند، افزایش امید به زندگی است. در حال حاضر حدود 49 درصد از جمعیت 65 تا 69 ساله در کره جنوبی، همچنان شاغل هستند. در ژاپن هم مشابه این مسئله وجود دارد. حدود 40 درصد از شرکت‌های ژاپنی، نیروهای خود را پس از 70 سالگی هم حفظ می‌کنند. در واقع افرادی با سنین بسیار بالا، همچنان در این شرکت‌ها مشغول به کار هستند. یکی از نیروهای 77 ساله یک شرکت ژاپنی می‌گوید اگر روزی کارش را از دست بدهد، باید تمام کراوات‌هایش را بفروشد تا خرج زندگی‌اش را بدهد!
در کره جنوبی، اکثر افراد در سنین بالا به ناچار مشغول به کارهایی می‌شوند که علاقه‌ای به آن ندارند و حتی هیچ ارتباطی به تمامی زندگی‌شان نداشته است. از آن‌جا که حقوق بازنشستگی و مستمری ماهانه، جوابگوی زندگی‌شان نیست، به ناچار مشغول به چنین کارهایی می‌شوند. فقر در سنین بالا در این دو کشور، هر روز بدتر و بدتر می‌شود. ژاپن در حال حاضر به پیرترین کشور جهان تبدیل شده است. در حال حاضر 30 درصد از جمعیت این کشور را افراد بالای 65 ساله تشکیل می‌دهند. کره جنوبی هم در این زمینه وضعیت مطلوب‌تری ندارد.
مرور وضعیت زندگی سالمندان در کشورهای کره جنوبی و ژاپن نشان می‌دهد که این دو کشور باید هر چه سریع‌تر نظام مستمری‌دهی و بازنشستگی خود را اصلاح کنند. نکته دیگر این است که سایر کشورها هم باید به این مسئله توجه داشته باشند. این‌ها شاید فعلا مسئله کشورهای توسعه‌یافته باشد اما در آینده می‌تواند به بزرگ‌ترین معضل برای کشورهای در حال توسعه باشد. به‌ویژه کشورهایی که نظام خود را مبتنی بر این کشورها طراحی کرده‌اند باید در انتظار سختی‌های بسیاری باشند اگر نخواهند قوانین خود را اصلاح کنند.
