تومان نیوز: در دنیای مالی امروز، ارزهای دیجیتال یا کریپتوکارنسی‌ها به یکی از پدیده‌های انقلابی تبدیل شده‌اند که بسیاری از کارشناسان و سرمایه‌گذاران را به شدت به خود جلب کرده است. سوالی که در این میان مطرح می‌شود این است که آیا این تکنولوژی نوظهور می‌تواند آینده بانکداری سنتی را تحت تاثیر قرار دهد یا حتی آن را نابود کند؟
بانکداری سنتی: ساختار و عملکرد
به گزارش پایگاه خبری تومان نیوز(toomannews)، به نقل از ایستانیوز،قبل از بررسی تاثیرات کریپتو بر بانکداری سنتی، لازم است که نگاهی به ساختار و عملکرد بانک‌ها بیندازیم. بانک‌ها در سیستم مالی سنتی نقش‌های مختلفی ایفا می‌کنند؛ از جمله:
- حفظ و نگهداری پول‌های مشتریان: بانک‌ها مسئول ذخیره و نگهداری وجوه سپرده‌گذاران هستند.
- اعطای وام و اعتبار: بانک‌ها از وجوه سپرده‌شده برای اعطای وام به دیگر افراد و شرکت‌ها استفاده می‌کنند و به این ترتیب چرخه اقتصادی را فعال می‌کنند.
- پرداخت و انتقال وجه: خدماتی مانند انتقال پول، پرداخت قبوض و تسویه حساب‌ها از دیگر وظایف بانک‌هاست.
- مدیریت ریسک و مشاوره مالی: بانک‌ها خدمات مشاوره‌ای و سرمایه‌گذاری نیز ارائه می‌دهند تا به مشتریان کمک کنند تصمیمات مالی بهتری بگیرند.
با وجود این که بانک‌ها در طول تاریخ به عنوان ارکان اصلی اقتصاد و سیستم مالی عمل کرده‌اند، ظهور ارزهای دیجیتال و فناوری بلاک‌چین تهدیداتی برای این سیستم به همراه آورده است.
کریپتوکارنسی: انقلاب در دنیای مالی
کریپتوکارنسی‌ها یا ارزهای دیجیتال، نوعی از پول‌های دیجیتال هستند که بر پایه فناوری بلاک‌چین (زنجیره بلوکی) کار می‌کنند. این ارزها ویژگی‌های منحصر به فردی دارند که آن‌ها را از پول‌های سنتی متمایز می‌کند:
- غیرمتمرکز بودن: برخلاف پول‌های سنتی که تحت نظارت بانک‌ها و دولت‌ها قرار دارند، ارزهای دیجیتال در شبکه‌های غیرمتمرکز اداره می‌شوند. این بدان معناست که هیچ نهاد مرکزی‌ای بر این ارزها نظارت ندارد.
- شفافیت و امنیت: تراکنش‌های کریپتوکارنسی‌ها در بلاک‌چین ثبت می‌شود که به صورت عمومی قابل مشاهده است و تغییرات در آن‌ها تقریباً غیرممکن است. این ویژگی امنیت بالایی را فراهم می‌کند.
- سرعت و هزینه کمتر: تراکنش‌های ارزهای دیجیتال معمولاً سریع‌تر و ارزان‌تر از تراکنش‌های بانکی هستند. برای انتقال پول به صورت بین‌المللی، معمولاً نیاز به پرداخت کارمزدهای بالا و مدت زمان طولانی است، در حالی که در سیستم کریپتو این فرآیند بسیار ساده‌تر است.
- دولت‌گریزی: ارزهای دیجیتال به دلیل عدم وابستگی به بانک‌های مرکزی و دولت‌ها، می‌توانند در کشورهایی با بحران اقتصادی یا تحریم‌های بین‌المللی به عنوان یک راه‌حل مالی عمل کنند.
این ویژگی‌ها باعث شده‌اند که بسیاری از افراد و شرکت‌ها به سمت استفاده از ارزهای دیجیتال سوق پیدا کنند. اما سوال اصلی این است که آیا این ویژگی‌ها می‌توانند بانکداری سنتی را نابود کنند؟
چالش‌های کریپتو در برابر بانکداری سنتی
اگرچه کریپتوکارنسی‌ها ویژگی‌هایی دارند که می‌توانند سیستم بانکی سنتی را تهدید کنند، اما با چالش‌ها و محدودیت‌های زیادی نیز روبه‌رو هستند که به راحتی نمی‌توانند جایگزین بانکداری سنتی شوند.
1. مقیاس‌پذیری و پذیرش عمومی
یکی از بزرگترین چالش‌ها برای کریپتوکارنسی‌ها، مقیاس‌پذیری است. شبکه‌های بلاک‌چینی که ارزهای دیجیتال بر پایه آن‌ها فعالیت می‌کنند، به‌ویژه بیت‌کوین، با محدودیت‌هایی در زمینه تعداد تراکنش‌ها در هر ثانیه (TPS) روبه‌رو هستند. این مسئله موجب می‌شود که در صورت افزایش تعداد کاربران، شبکه کند شود یا کارمزد تراکنش‌ها به شدت افزایش یابد.
در مقایسه با سیستم‌های بانکی سنتی که می‌توانند میلیون‌ها تراکنش در روز انجام دهند، شبکه‌های بلاک‌چین هنوز در ابتدای راه هستند و برای رسیدن به سطح مقیاس‌پذیری مناسب نیاز به بهبود‌های زیادی دارند.
2. عدم وجود نظارت و رگولاتوری
در حالی که یکی از مزایای ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز بودن و آزادی از نظارت دولتی است، این موضوع در کنار آزادی‌هایی که به کاربران می‌دهد، مشکلاتی نیز ایجاد کرده است. فقدان قوانین و مقررات مشخص در خصوص استفاده از ارزهای دیجیتال می‌تواند به ایجاد مشکلاتی در زمینه پولشویی، تامین مالی تروریسم و تقلب منجر شود. به همین دلیل، بسیاری از کشورها هنوز به پذیرش و استفاده از ارزهای دیجیتال به صورت کامل تمایلی ندارند.
بانک‌های سنتی با داشتن ساختار نظارتی دقیق و قوانین بانکی، توانسته‌اند از نظر امنیتی جایگاه خود را در سیستم مالی جهانی حفظ کنند. در مقابل، ارزهای دیجیتال هنوز نتوانسته‌اند به مقبولیت و اعتماد جهانی دست یابند.
3. نوسانات شدید قیمت
کریپتوکارنسی‌ها به دلیل نوسانات قیمت بسیار شدید خود شناخته شده‌اند. به‌عنوان مثال، قیمت بیت‌کوین می‌تواند در عرض چند روز به طور چشمگیری افزایش یا کاهش یابد. این نوسانات برای بسیاری از افراد و کسب‌وکارها که به دنبال پایداری مالی هستند، مشکل‌ساز است. بانک‌ها به عنوان سیستم‌هایی برای ذخیره و انتقال پول، به‌طور معمول از نوسانات شدید اجتناب می‌کنند و به همین دلیل، ارزهای دیجیتال هنوز نمی‌توانند به عنوان یک جایگزین پایدار و قابل اعتماد برای ارزهای سنتی به حساب بیایند.
4. پذیرش توسط مردم و کسب‌وکارها
در حالی که استفاده از ارزهای دیجیتال به طور روزافزون در حال رشد است، هنوز تعداد زیادی از افراد و کسب‌وکارها در استفاده از این ارزها تردید دارند. بسیاری از مردم هنوز به بانک‌ها به عنوان ابزاری امن برای ذخیره و انتقال پول اعتماد دارند. علاوه بر این، بسیاری از کسب‌وکارها نیز از پذیرش ارزهای دیجیتال به دلیل پیچیدگی‌های فنی و نظارتی اجتناب می‌کنند.
بانکداری سنتی: سازگاری با کریپتو
با این حال، بانکداری سنتی در حال حاضر نیز در حال تطبیق با ظهور ارزهای دیجیتال است. بسیاری از بانک‌ها و موسسات مالی بزرگ، به طور جدی در حال تحقیق و توسعه تکنولوژی‌های بلاک‌چین و ارزهای دیجیتال هستند تا از این تحولات بهره‌برداری کنند.
چند نمونه از هم‌کاری‌های بانک‌ها با تکنولوژی کریپتو عبارتند از:
- راه‌اندازی ارز دیجیتال بانک مرکزی (CBDC): بسیاری از کشورها در حال تحقیق و توسعه ارز دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) هستند که می‌تواند به عنوان یک ارز دیجیتال قانونی و تحت نظارت دولت‌ها عمل کند.
- پذیرش ارزهای دیجیتال برای پرداخت‌ها: برخی از بانک‌ها و شرکت‌های بزرگ مانند PayPal، ارزهای دیجیتال را برای تراکنش‌های تجاری و پرداخت‌ها پذیرفته‌اند.
- استفاده از بلاک‌چین برای بهبود فرآیندهای بانکی: بانک‌ها از بلاک‌چین برای بهبود امنیت و سرعت تراکنش‌های بین‌المللی و کاهش هزینه‌ها استفاده می‌کنند.
نتیجه‌گیری: آیا کریپتو آینده بانکداری سنتی را نابود می‌کند؟
با وجود اینکه ارزهای دیجیتال و تکنولوژی بلاک‌چین پتانسیل عظیمی دارند و می‌توانند بسیاری از فرآیندهای بانکی را تغییر دهند، به نظر نمی‌رسد که این تکنولوژی‌ها بتوانند به این زودی بانکداری سنتی را نابود کنند. بانک‌ها به دلیل ساختار نظارتی، امنیت و پذیرش عمومی که دارند، همچنان نقش کلیدی در اقتصاد جهانی ایفا خواهند کرد.
کریپتو ممکن است به عنوان یک رقیب برای بانک‌ها عمل کند، اما به جای نابودی بانکداری سنتی، احتمالاً شاهد هم‌زیستی و همکاری بین بانک‌ها و ارزهای دیجیتال خواهیم بود. بانک‌ها در حال سازگاری با این تحولات هستند و در آینده می‌توانیم شاهد استفاده بیشتر از ارزهای دیجیتال در قالب‌های قانونی و نظارتی باشیم.
