تومان نیوز:بازار سرمایه ایران به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین بخش‌های اقتصاد کشور، در سال‌های اخیر با چالش‌های متعددی مواجه بوده است. یکی از این چالش‌ها، سطح گردش معاملات و کمبود عمق بازار است. این مسئله نشان‌دهنده عدم تناسب بین توسعه بازار سرمایه و نیازهای اقتصاد کلان است. در ادامه به تحلیل این وضعیت و ارائه راهکارهایی برای بهبود آن پرداخته خواهد شد.
سطح فعلی گردش معاملات و چالش‌ها
به گزارش پایگاه خبری تومان نیوز(toomannews)، گردش معاملات و تعداد نمادهای فعال در بورس و فرابورس نشان می‌دهد که بازار سرمایه ایران در مقایسه با معیارهای جهانی فاصله زیادی دارد. شاخص‌هایی مانند حجم معاملات روزانه، میزان شناوری سهام، و تعداد شرکت‌های پذیرفته‌شده، همگی بیانگر این هستند که عمق بازار سرمایه در حد مطلوبی نیست.
به‌عنوان مثال:
- حجم معاملات: میزان نقدینگی که روزانه در بورس جریان دارد، نشان‌دهنده پویایی بازار است. اما در ایران، این حجم به‌دلیل کاهش اعتماد عمومی و سیاست‌های غیرجذاب، کاهش یافته است.
- تنوع صنایع: بسیاری از صنایع مهم کشور هنوز وارد بازار سرمایه نشده‌اند، یا سهم کمی از معاملات را به خود اختصاص داده‌اند.
- تعداد نمادهای فعال: بسیاری از شرکت‌های کوچک و متوسط به دلیل نبود زیرساخت‌ها یا شرایط سخت پذیرش، از ورود به بازار سرمایه بازمانده‌اند.
عوامل موثر بر کاهش عمق بازار
- نبود برنامه جامع توسعه بازار
تاکنون برنامه‌های عملیاتی مشخصی برای افزایش عمق بازار سرمایه تدوین نشده است. این در حالی است که کشورهای توسعه‌یافته با استفاده از سیاست‌های منسجم، توانسته‌اند بازار سرمایه را به موتور اصلی تأمین مالی تبدیل کنند. - عدم جذب شرکت‌های بزرگ و پیشرو
بسیاری از شرکت‌های بزرگ صنعتی، خدماتی و فناوری در بورس حضور ندارند. این موضوع باعث شده تا بازار سرمایه ایران به‌شدت وابسته به چند صنعت خاص باشد. - کمبود نقدینگی و کاهش اعتماد عمومی
کاهش اعتماد عمومی به دلیل نوسانات شدید، سیاست‌های غیرشفاف و رفتارهای غیرقابل‌پیش‌بینی باعث شده تا سرمایه‌گذاران تمایل کمتری به ورود به بازار داشته باشند. - مشکلات زیرساختی
نبود سیستم‌های مدرن مالی و دیجیتال برای تسهیل معاملات و ارائه ابزارهای نوین مالی، از دیگر عوامل کاهش جذابیت بازار سرمایه است.
راهکارها برای افزایش عمق و کارایی بازار سرمایه
- تدوین برنامه‌های جامع توسعه بازار
بازار سرمایه نیازمند برنامه‌های مشخصی برای افزایش عمق و جذب نقدینگی است. این برنامه‌ها باید شامل سیاست‌هایی برای تسهیل ورود شرکت‌های جدید و افزایش تنوع صنایع باشد. - ایجاد انگیزه برای شرکت‌های پیشرو
ارائه مشوق‌های مالیاتی، تسهیلات ارزان‌قیمت و حمایت‌های قانونی می‌تواند شرکت‌های پیشرو در صنایع مختلف را به ورود به بازار سرمایه ترغیب کند. - تقویت زیرساخت‌ها و فناوری‌ها
استفاده از تکنولوژی‌های نوین مانند بلاک‌چین، هوش مصنوعی و ایجاد سامانه‌های شفاف برای معاملات، می‌تواند اعتماد عمومی را به بازار سرمایه افزایش دهد. - افزایش میزان شناوری سهام
با الزام شرکت‌ها به افزایش میزان سهام شناور آزاد، نقدینگی بیشتری به بازار تزریق خواهد شد و گردش معاملات افزایش خواهد یافت. - آموزش و فرهنگ‌سازی مالی
افزایش آگاهی عمومی نسبت به مزایای سرمایه‌گذاری در بورس و ارائه دوره‌های آموزشی می‌تواند موجب جلب مشارکت بیشتر مردم در بازار شود.
پیش‌بینی آینده بازار سرمایه
با اجرای سیاست‌های اصلاحی و تدوین برنامه‌های جامع، انتظار می‌رود بازار سرمایه بتواند نقش موثرتری در تأمین مالی ایفا کند. به‌ویژه اگر شرکت‌های بزرگ و پیشرو در صنایع کلیدی مانند پتروشیمی، فناوری اطلاعات، صنایع دانش‌بنیان و کشاورزی جذب بازار شوند، میزان گردش معاملات افزایش و عمق بازار بیشتر خواهد شد.
این گزارش نشان می‌دهد که بازار سرمایه ایران با وجود ظرفیت‌های بالا، نیازمند اصلاحات جدی در زمینه‌های مختلف است تا بتواند نقش واقعی خود را در اقتصاد کشور ایفا کند.
